تأثیر خرید قسطی بر اعتبار بانکی + راههای افزایش امتیاز اعتبارسنجی
خرید قسطی و اعتبار بانکی؛ ارتباط واقعی چیست؟
خرید قسطی امروز یکی از رایجترین روشهای خرید در ایران است. اما سوال اصلی خیلیها این است که:
آیا این خریدها در سامانههای اعتبارسنجی بانکی ثبت میشوند؟ و مثل چک برگشتی میتوانند سابقه ما را خراب کنند یا نه؟
پاسخ بستگی دارد به اینکه شما از چه روشی خرید میکنید:
۱. خرید قسطی با کارتهای اعتباری (بانکی یا غیربانکی)
- ثبت مستقیم در سامانه بانکی: وقتی با کارت اعتباری خرید میکنید، بدهی شما به شکل رسمی در سیستم بانکی ثبت میشود.
- پرداخت به موقع: این سابقه به عنوان یک امتیاز مثبت وارد گزارش اعتبارسنجی شما میشود. یعنی خوشحسابیتان کمک میکند در آینده راحتتر وام یا کارت اعتباری با سقف بالاتر بگیرید.
- پرداخت با تأخیر: هر بار تأخیر یا ناتوانی در تسویه بدهی، یک نقطه منفی در امتیاز بانکی شماست. این درست مثل دیرکرد در اقساط وام عمل میکند.
- نتیجه: کارت اعتباری دقیقاً روی امتیاز بانکی شما تأثیر مستقیم دارد. خوشحسابی یعنی رشد امتیاز، بدحسابی یعنی سقوط امتیاز.
۲. خرید قسطی با چک یا سفته از فروشگاهها
- در حالت عادی: اگر اقساط را به موقع بدهید، این خریدها وارد سامانه بانکی نمیشود و اثری روی امتیاز اعتباریتان ندارد.
- در صورت برگشت چک: شرایط کاملاً فرق میکند. برگشت چک یکی از بدترین موارد در سابقه مالی است.
- برگشت چک در سامانه بانک مرکزی ثبت میشود.
- نام شما در لیست دارندگان چک برگشتی قرار میگیرد.
- این سابقه نهتنها امتیاز اعتبارسنجی شما را پایین میآورد، بلکه برای چند سال میتواند مانع گرفتن دستهچک جدید یا دریافت وام بانکی شود.
۳. تفاوت اثر خرید قسطی با کارت اعتباری و چک برگشتی
- کارت اعتباری:
- خوشحسابی = امتیاز مثبت
- بدقولی = امتیاز منفی (کاهش نمره در اعتبارسنجی)
- چک یا سفته:
- پرداخت منظم = بیاثر (نه مثبت، نه منفی)
- برگشت چک = ضربه شدید به سابقه و امتیاز بانکی (بدترین حالت ممکن)
به زبان ساده:
خرید قسطی با کارت اعتباری مثل بازی با نمره بانکی شماست؛ میتواند آن را بالا یا پایین ببرد. اما خرید با چک فقط وقتی خطرناک است که چک برگشت بخورد، در آن صورت اعتبارتان به شدت آسیب میبیند.
۴. آیا خرید قسطی روی «سابقه بانکی» هم اثر دارد؟
بله، مخصوصاً وقتی پای کارت اعتباری در میان باشد.
- کارت اعتباری: تمام پرداختها و بدهیها در گزارش اعتباری شما درج میشود. سابقه خوشحسابی مثل یک رزومه مثبت برای آیندهتان عمل میکند.
- چک برگشتی: در سابقه بانکی به شکل رسمی ثبت میشود و معمولاً سالها همراه شما خواهد بود.
- خرید قسطی با سفته یا توافق غیررسمی: تا زمانی که مشکلی ایجاد نشود، اثری روی سوابق بانکی ندارد.
۵. چطور امتیاز بانکی خود را با خرید قسطی بالا ببریم؟
- تسویه به موقع بدهی کارت اعتباری → حتی یک روز دیرکرد میتواند نمره شما را کم کند.
- مدیریت تعهدات مالی → همزمان بیش از ۳۰-۴۰٪ درآمدتان را درگیر اقساط نکنید.
- پرهیز از برگشت چک → یک چک برگشتی میتواند همه خوشحسابیهای قبلی را بیاثر کند.
- شروع با تعهدات کوچک → اگر تازه وارد سیستم اعتباری هستید، با خریدهای قسطی کممبلغ و خوشحسابی در آنها سابقه مثبت بسازید.
- دریافت گزارش اعتبارسنجی → سالی یکبار گزارش اعتبارسنجی خود را بگیرید تا بدانید دقیقاً در چه سطحی هستید.
جمعبندی
خرید قسطی میتواند یک فرصت برای ساختن سابقه مثبت بانکی یا یک تهدید برای از دست دادن اعتبار باشد:
- با کارت اعتباری: همه چیز به نحوه پرداخت شما بستگی دارد. خوشحسابی = امتیاز بالا، بدحسابی = امتیاز پایین.
- با چک: تا زمانی که پاس شود اثری ندارد، اما اگر برگشت بخورد، سابقه بانکیتان به شدت آسیب میبیند.
پس پاسخ نهایی این است:
بله، خرید قسطی روی امتیاز بانکی و سوابق شما اثر دارد. اگر درست مدیریت کنید، میتواند باعث رشد اعتبارتان شود؛ اما اگر بدقول باشید، درست مثل چک برگشتی، به شدت سابقهتان را خراب خواهد کرد.